İklim krizi neden artık şaşırtmıyor? Küresel ısıtma, su krizi ve felaketlerin normalleşmesi üzerine dikkat çeken bir analiz.
İklim Krizi Neden Normalleştiriliyor?
Bir zamanlar olağanüstü olan şeyler artık sıradan.
Aşırı sıcaklar, kuraklık, su kesintileri, orman yangınları…
Haberlerde kısa bir başlık, sosyal medyada birkaç saniyelik bir video ve sonra hayat devam ediyor.
Peki soru şu:
İklim krizi neden giderek daha az şaşırtıyor?
Olağanüstü Olan Nasıl Sıradanlaşır?
Sürekli Tekrar, Algıyı Köreltir
Psikolojide buna “alışma etkisi” denir. Bir durum ne kadar sık tekrar ederse, o kadar az tepki veririz.
İklim krizi de bu sürecin içinde:
Her yaz daha sıcak
Her yıl daha az su
Her sezon yeni bir rekor
Ama artık kimse “bu normal değil” demiyor.
Küresel Isıtma ve Normalleşme Arasındaki Bağ
Küresel ısıtma yavaş ilerleyen bir krizdir.
Ne bir günde olur, ne de tek bir olayla biter.
Bu yavaşlık, tehlikelidir.
Çünkü:
Ani felaket korkutur
Yavaş felaket alıştırır
İklim krizi tam da bu yüzden sessizce normalleşiyor.
Su Krizi Bu Normalleşmenin Neresinde?
“Bu Yaz da Kesinti Olur” Cümlesi
Su krizi artık bir ihtimal değil, beklenti.
Bazı bölgelerde:
Su kesintileri planlanıyor
Tarım kısıtlamaları olağan karşılanıyor
“Bu sene de böyle” deniliyor
Bu dil, krizin değil krize alışmanın göstergesi.
Medya Dili Neyi Değiştiriyor?
İklim felaketleri çoğu zaman:
Anlık haber
Kısa başlık
Nedensiz sonuç
şeklinde veriliyor.
“Yağış azlığı nedeniyle barajlar dolmadı.”
Ama nadiren şu soruluyor:
“Neden bu noktaya geldik?”
Neden sorusu sorulmadığında, kriz doğal bir arıza gibi algılanıyor.
Normalleşme Kimin İşine Yarıyor?
Bu bir suçlama değil, bir analiz.
Normalleşen kriz:
Acil çözüm baskısını azaltır
Sorumluluğu dağıtır
Tepkiyi geciktirir
İklim krizi konuşuluyor ama rahatsız etmeyecek kadar.
Normalleşmenin En Tehlikeli Sonucu
“Buna Yapacak Bir Şey Yok” Düşüncesi
En riskli nokta burası.
İnsanlar şuna inandığında:
“Bu kaçınılmaz”
çözüm ihtimali zayıflar.
Oysa bilim şunu söylüyor:
Etki azaltılabilir
Süreç yavaşlatılabilir
Hasar sınırlandırılabilir
Ama bunun için önce krizin normal olmadığını kabul etmek gerekir.
Sonuç – Alışmak Çözüm Değildir
İklim krizi yeni normal değildir.
Su krizi kader değildir.
Küresel ısıtma kaçınılmaz bir doğa olayı değildir.
Bunlar:
Tercihlerin
Yönetim biçimlerinin
Gecikmiş kararların
sonucudur.
Ve hiçbir tercih, sorgulanmadan kalıcı olmamalıdır.
