Kitle Algısı Nasıl İnşa Edilir?
Milyonlarca insanın aynı anda aynı fikri savunması tesadüf değildir. Toplumlar çoğu zaman düşünmez; düşünüleni tekrar eder. İşte bu noktada kitle algısı devreye girer.
Peki insanlar neden aynı haberleri doğru kabul eder, aynı korkulara kapılır ve aynı cümleleri tekrarlar?
İnsan Beyni Bireysel Değil, Sosyal Çalışır
Bireyler kendilerini özgür düşünür zanneder. Oysa insan beyni, hayatta kalmak için sürüye uyumlanacak şekilde evrimleşmiştir.
Çoğunluk neye inanıyorsa, yanlış da olsa güvenli algılanır.
Bu yüzden şu refleks gelişir:
“Herkes yanılıyor olamaz.”
Bu cümle, kitle algısının temel taşıdır.
Tekrar Edilen Bilgi, Doğru Gibi Algılanır
Bir bilginin doğruluğu çoğu zaman içeriğiyle değil, kaç kez tekrar edildiğiyle ölçülür.
- Televizyon
- Sosyal medya
- Akademik otoriteler
- Gazete manşetleri
Aynı mesaj farklı kanallardan geliyorsa, zihin direnç göstermez.
Otorite Figürleri ve Güven İllüzyonu
Toplumlar bilgiyi kaynağına göre tartar. Ünvanlar, akademik sıfatlar ve kurumsal kimlikler mesajın içeriğinden daha güçlüdür.
Bir bilgi;
- profesör söylediyse
- bilimsel denildiyse
- resmi kaynak geçtiyse
sorgulanmaz.
Bu noktada soru şudur:
Bilgi mi doğru olduğu için kabul ediliyor, yoksa doğru kabul edildiği için mi doğru sayılıyor?
H2: Korku ve Umut Arasında Sıkışan Kitleler
Algı yönetimi çoğu zaman iki duygu üzerinden ilerler:
- Korku
- Umut
Toplum ya bir tehdit ile hizaya sokulur ya da bir vaade bağlanır. İkisi de düşünmeyi yavaşlatır.
Korkan insan itaat eder. Umut eden insan bekler.
Algı Gerçekliğin Yerini Aldığında
Bir süre sonra gerçek ile algı yer değiştirir. İnsanlar yaşadıklarından çok, kendilerine anlatılanlara inanır.
Bu noktada kitle şunu yapar:
- çelişkiyi görmezden gelir
- farklı fikri tehdit olarak algılar
- sorgulayanı dışlar
Böylece algı, kendini koruyan bir yapıya dönüşür.
Sonuç – Aynı Şeye İnananlar, Aynı Şeyi Düşünmez
Kitleler aynı fikri savunabilir ama aynı derinlikte düşünmez. Çoğu zaman yapılan şey düşünmek değil, ait olmaktır.
Asıl tehlike yanlış düşünmek değil; hiç düşünmediğini fark etmemektir.
